Ludowy początek wiosny

25 dzień marca (święto Zwiastowania NMP), w tradycji ludowej, uznawany był za pierwszy dzień wiosny i znany był pod kilkoma nazwami, nawiązującymi do zmian atmosferycznych, które powinny wtedy nastąpić:

Matki Boskiej Roztwornej – bo „otwiera” pąki drzew oraz ziemię na przyjęcie ziarna

Matki Boskiej Zagrzewnej – bo ogrzewa ziemi, aby mogły zakiełkować w niej nasiona

Matki Boskiej Strumiennej – bo puszczają lody, a w strumieniach zaczyna płynąć życiodajna woda

Była więc Matka Boska w tym dniu patronką i zwiastunką nadchodzącej wiosny, budzenia się ziemi z zimowego snu, plenności natury. Rolnicy powinni, choćby symbolicznie, rozpocząć prace na roli, a gospodynie sadzenie kapusty.

W kościele katolickim dzień ten obchodzony jest jako święto Zwiastowania Najświętszej Marii Panny przez Archanioła Gabriela (wypada dokładnie 9 miesięcy przez narodzinami Jezusa). Nie powinno więc nikogo dziwić, że w dniu tym wypatrywano przylotu bocianów😊 Dzieci i dorośli wypatrywali upragnionego symbolu wiosny, a zobaczywszy go witali okrzykiem „busoł, busoł” (bocian). Specjalnie na tę okazję wypiekano ciastka w kształcie bocianich łap, zwane „busłowymi łapami”, które wkładano do gniazd lub wyciągano w górę, kiedy tylko bocian pojawił się nad obejściem.

Bocian w naszej tradycji związany jest z kultem płodności, jest nieomylnym zwiastunem wiosny, ptakiem przynoszącym szczęście i dobrobyt. Starano się więc zachęcić go do zakładania rodziny w pobliżu ludzkich siedzib. Do dziś mówi się, ze szczęśliwy ten dom, w którym bocian ma swoje gniazdo (Pod bocianim gniazdem szczęście mieszka).

Marlena Jakubczyk/MZW