Barbórka

Barbórka to najokazalej obchodzone święto zawodowe w naszym kraju. Nie ma chyba osoby, która nie kojarzy barwnych górniczych pochodów w takt orkiestr dętych, galowych mundurów, paradnych czap z pióropuszami i szpad u boku… no właśnie skąd u górników szpady? Górnictwo od wieków było najbardziej dochodową gałęzią gospodarki, a górnicy cieszyli się wieloma przywilejami nadawanymi im przez kolejnych królów. Jednym z nich był przywilej noszenia galowemu munduru wzorowanego na wojskowym oraz szpady (w celu samoobrony). Zwyczaj wręczania szpady najlepszym górnikom przywrócił ks. Stanisław Staszic.

Przez wieki, narażeni na ciągłe niebezpieczeństwo górnicy, przed zjazdem do kopalni modlili się do swojej patronki – św. Barbary, a po skończonej szychcie dziękowali jej za opiekę. Barbórka to na Śląsku bardzo uroczysty dzień, rozpoczynający się pochodem na mszę ku czci patronki. To tez czas wesołej zabawy – do grona górniczej rodziny przyjmowani są młodzi adepci (oczywiście za odpowiednim „wkupnym”) oraz nagradzani doświadczeni pracownicy kopalni.

Święta Barbara uznawana jest za patronkę dobrej śmierci. Pod jej opiekę uciekają się wszyscy, których życie może być przerwane gwałtownie i nagle – górnicy, rybacy, marynarze, żołnierze… a także więźniowie i tajni drukarze. Polacy zwracali się do niej w trudnych momentach dziejowych, była patronką podziemnego państwa w czasie II wojny światowej czy stanu wojennego. Kult św. Barbary rozpowszechniony jest szczególnie na Śląsku, Kaszubach i w Małopolsce.

Barbarom życzmy wszystkiego najlepszego, a górnikom tyle samo wyjazdów co zjazdów!

Marlena Jakubczyk

Il: Muzeum w Chorzowie