I Komunia Święta

Maj to czas, kiedy dzieci najczęściej przystępują do I Komunii Świętej. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa sakrament komunii udzielany był tuż po chrzcie. W XIII wieku zaniechano tych praktyk, odwlekając moment przyjęcia sakramentu do czasu, kiedy dziecko posiądzie „zdolność używania rozumu”. Decyzję kiedy ten czas nastał pozostawiano rodzicom, a cały obrzęd miał charakter indywidualny. Tradycja wspólnego przyjmowania I Komunii Świętej, przez grupę zbliżonych wiekowo dzieci, sięga XVII wieku. Na nasze tereny ten zwyczaj dotarł z początkiem wieku XIX. Wiek dzieci pierwszokomunijnych mógł wahać się od 7 do14 lat. Decyzję o określeniu 7 roku życia, jako najlepszego czasu przystąpienia do sakramentu, podjął w 1910 r. papież Pius X.

Dla wielu wiejskich dzieci ubranie przygotowane na tę okazję było pierwszym odświętnym strojem – początkowo był to odświętny strój miejscowy. Z czasem pod wpływem miejskiej mody dla dziewcząt szyto białą sukienkę, natomiast chłopców wyposażano w wizytowe ubranko (białe, granatowe lub kremowe)

Strój musiał być wzbogacony o niezbędne akcesoria – świecę komunijną (często nazywano gromnicą), przypięte do ubranek białe wstążeczki i zielone gałązki, dla dziewczynek wianuszek z białych kwiatów lub mirtowych gałązek, medalik lub krzyżyk, pierwszą książeczkę do nabożeństwa oraz różaniec.

Pod koniec XIX wieku pojawił się zwyczaj wykonywania fotografii dzieci w strojach pierwszokomunijnych oraz wręczania obrazów – pamiątek I Komunii Świętej.

Z czasem uroczystość zyskała bogatą oprawę święcką (II poł. XX w.) w postaci coraz bardziej bogatego i sutego poczęstunku oraz zwyczaju obdarowywania dzieci prezentami.

Fotografie oraz pamiątki I Komunii Św. (Deutsch Krone 1895, 1898, 1897) ze zbiorów MZW

opr. M. Jakubczyk