O wałeckich pszczelarzach…

Początki pszczelarstwa na ziemi wałeckiej w powojennej historii znamy w zasadzie tylko z przekazów ustnych, nie zachowały się bowiem żadne dokumenty. Wiadomo, że w ramach akcji repatriacyjnej przybyli tu również ludzie, którzy w swoich zaburzańskich gospodarstwach zajmowali się pszczelarstwem. Niektórzy np. Władysław Milko, Teodor Tomaszewski, Zenon Głębocki, pan Łapiński prawdopodobnie o imieniu Michał przywieźli ze sobą po kilka rodzin pszczelich, przyjechało nawet kilka uli. Jednym z pszczelarzy, którzy przywieźli ule był Zenon Głębocki – widoczny na zdjęciu portretowym. W wielu miejscowościach stały poniemieckie ule z pszczołami, pozostawione przez dotychczasowych właścicieli. Niektóre roje uciekły do lasów, niektóre udało się odzyskać, część przepadła lub zdziczała. Te rodziny pszczele, którymi zaopiekowali się nowi właściciele wraz z przywiezionymi ze wschodu, stały się podstawą powojennego pszczelarstwa na ziemi wałeckiej.

Już w początkach 1946 zorganizowany został w Wałczu Związek Pszczelarzy, składający się z 22 osób z Władysławem Milko jako prezesem na czele. Zgodnie ze wspomnieniami pszczelarzy początkowo organizowanie związku pszczelarskiego w Wałczu szło opornie. Pszczelarze, którzy mieli po kilka uli, odnosili się z rezerwą do organizacji, obawiając się, że ich pasieki zostaną upaństwowione lub opodatkowane. Z czasem, w latach 1950–1952 powoli zaczęli się zapisywać, zachętą były szkolenia i wykłady o chorobach pszczół. Drugim prezesem koła wałeckiego został wybrany Aleksander Długoński, jednak z tego okresu również nie zachowały się żadne dokumenty.

Na załączonym zdjęciu widnieje Aleksy Wiktor Długoński, w swej pasiece, przy ulu typu warszawskiego, w tle ul starego typu, wykonany z plecionej słomy, tzw. „koszka”, przywieziony na początku lat 50. przez A. Długońskiego z rodzinnego Rywałdu koło Starogardu Gdańskiego. Zdjęcie wykonane późną wiosną 1954 lub 1955 roku, w Wałczu, ul. Chopina 25.

Wraz z powstaniem województwa koszalińskiego w 1950 roku Koło Pszczelarzy w Wałczu przekształciło się w Powiatowy Związek Pszczelarzy, który objął swym działaniem teren całego powiatu wałeckiego. Te lata również nie znajdują odzwierciedlenia w dokumentach, wiadomo jedynie, iż pod koniec lat pięćdziesiątych akta Powiatowego Związku Pszczelarzy w Wałczu przechowywane były u Władysława Milko. W latach 1960–1964 wałeckim Powiatowym Związkiem Pszczelarzy kierował Włodzimierz Kołb, który ze swego pobytu w Stanach Zjednoczonych przywiózł wiele ciekawych spostrzeżeń na temat hodowli pszczół i gospodarki pasiecznej. Chętnie dzielił się nimi z pozostałymi pszczelarzami, jednak nie można było tej wiedzy wykorzystać w praktyce, zarówno ze względu na różnice klimatyczne, jak i zbyt duże różnice poziomu techniki między USA i Polską. We wspomnieniach pszczelarzy Włodzimierz Kołb oceniany był jako niezwykle oddany pszczelarstwu. Za jego kadencji nastąpił żywy rozwój pszczelarstwa na ziemi wałeckiej. W tym czasie zostały przeprowadzone dwa kursy pszczelarskie: jeden jedenastodniowy, drugi trzydniowy, było też kilka szkoleń jednodniowych, wykładowcami byli docent Kostecki, inż. Kalinowski, inż. Woda i inni. Pod koniec kadencji Włodzimierza Kołba miał miejsce przejściowy kryzys w dobrych stosunkach w związku – odnotowano nieporozumienia między członkami, rozluźnienie dyscypliny związkowej i kłopoty z bazą pożytkową. Od roku 1964 Zarząd Powiatowego Związku Pszczelarzy w Wałczu pracował w składzie: Prezes – Eugeniusz Siwocho, wiceprezes – Tomasz Powichrowski, Sekretarz – Zenon Głębocki, Skarbnik Czesław Jacuk, oraz członkowie: Grzegorz Kiślicki, Feliks Kraczkowski. Władysław Bohdan. Działały dwie komisje: Komisja Rewizyjna (Wincenty Furmaga, Andrzej Chomczyk, Romuald Osipowicz, Edward Zahorski, Stanisław Wincenty) oraz Komisja Pożytkowa (Tomasz Powichrowski, Feliks Kraczkowski, Grzegorz Kiślicki, Romuald Osipowicz, Czesław Jacuk) oraz Sąd Koleżeński (Antoni Pastuła, Stanisław Schab, Stanisław Gzowski, Bogdan Janiszewski, Tadeusz Hałuszczak). Do wyróżniających się rzeczoznawców chorób pszczół zaliczono: Franciszka Deniusza, Teodora Tomaszewskiego, Tomasza Powichrowskiego, Dymitra Sawczyna, Czesława Jacuna, Feliksa Kraczkowskiego, Włodzimierza Kołba.

Czy ktoś z Państwa ma może zdjęcia pasiek i pszczelarzy z dawnych lat? Przygotowujemy trzecią część pszczelarskiej monografii

Beata Stankiewicz, Muzeum Ziemi Wałeckiej